تجهیزات دتکتور اعلام حریق طراحی شده‌اند تا در صورت شناسایی حرارت، دود یا گازهای سمی موجود در محیط، هشدار حریق را فعال کنند. این دستگاه‌ها به منظور ایجاد ایمنی در ساختمان‌ها و فضاهای عمومی نصب می‌شوند. دتکتورهای اعلام حریق معمولاً دارای سنسورهای مختلفی هستند که به صورت تخصصی برای تشخیص حرارت یا دود طراحی شده‌اند. سنسورهای حرارتی به تغییرات دما و سرعت آن در محیط واکنش نشان می‌دهند و سنسورهای دودی به شناسایی ذرات معلق در هوا ناشی از آتش سوزی می‌پردازند. هنگامی که دتکتورها این تغییرات را تشخیص می‌دهند، هشدار حریق به وسیله صدا، نور یا ارسال پیام به سیستم اعلام حریق فعال می‌شود. دتکتورهای اعلام حریق معمولاً در ساختمان‌های تجاری، اداری، صنعتی و مسکونی نصب می‌شوند. آنها می‌توانند به صورت مستقل عمل کنند یا به سیستم اعلام حریق ساختمان متصل شوند. تعداد و مکان نصب دتکتورها بستگی به نوع ساختمان، ابعاد آن و مقررات مربوطه دارد.

دتکتورهای اعلام حریق چگونه کار می‌کنند؟

دتکتورهای اعلام حریق عملکرد خود را بر اساس نوع سنسوری که دارند، انجام می‌دهند. این سنسورها برای تشخیص حرارت، دود یا گازهای سمی استفاده می‌شوند. در ادامه، عملکرد دتکتورهای اعلام حریق را برای هر نوع سنسور توضیح می‌دهم:

1. سنسور حرارتی: دتکتورهایی که با سنسور حرارتی کار می‌کنند، درجه حرارت محیط را نظارت می‌کنند. وقتی دما به یک سطح خاصی مانند درجه حرارت حریق می‌رسد، دتکتور هشدار حریق را فعال می‌کند. سنسورهای حرارتی می‌توانند بر اساس تغییرات دما و سرعت آن عمل کنند.
2. سنسور دودی: دتکتورهای دودی از سنسورهایی استفاده می‌کنند که به شناسایی ذرات معلق در هوا ناشی از آتش سوزی می‌پردازند. ذرات دود باعث تغییر در جریان نور درون دستگاه شده و سنسور دودی تغییرات را تشخیص می‌دهد. در صورتی که تغییر در جریان نور تشخیص داده شود، دتکتور هشدار حریق را فعال می‌کند.
3. سنسور گازهای سمی: برخی دتکتورهای اعلام حریق مجهز به سنسورهایی هستند که گازهای سمی مانند کربن مونوکسید (CO) را تشخیص می‌دهند. این سنسورها به تغییرات در میزان گاز سمی در محیط واکنش نشان می‌دهند. در صورت تشخیص وجود گاز سمی، دتکتور هشدار حریق را فعال می‌کند.

روش اتصال دتکتور اعلام حریق به سیستم اعلام حریق ساختمان

دتکتورهای اعلام حریق می‌توانند به سیستم اعلام حریق ساختمان متصل شوند تا هشدار حریق به صورت مرکزی و به افراد مسئول اعلام شود. اتصال دتکتورها به سیستم اعلام حریق می‌تواند به یکی از روش‌های زیر انجام شود:

۱. سیم‌بندی سیم‌های کابل: در این روش، دتکتورها با استفاده از سیم‌های کابل به سیستم اعلام حریق متصل می‌شوند. سیم‌های کابل برای انتقال اطلاعات و سیگنال‌ها بین دتکتورها و سیستم اعلام حریق استفاده می‌شوند. این سیم‌ها به طور معمول در دیوارها یا سقف‌ها قرار می‌گیرند و به طور مستقیم به دتکتورها و سیستم اعلام حریق متصل می‌شوند.

۲. استفاده از پروتکل‌های بی‌سیم: در این روش، دتکتورها از طریق فناوری‌های بی‌سیم مانند فرستنده‌ها و گیرنده‌ها به سیستم اعلام حریق متصل می‌شوند. برای ارسال اطلاعات، دتکتورها از امواج رادیویی یا فرستنده‌های مادون قرمز استفاده می‌کنند. این روش مناسب برای ساختمان‌هایی است که نصب کابل ممکن نیست یا هنگامی که نصب کابل‌ها مشکلاتی ایجاد می‌کند، مانند ساختمان‌های با سقف‌های بلند یا ساختمان‌های تاریخی.

بعد از اتصال دتکتورها به سیستم اعلام حریق، هنگامی که دتکتورها حرارت، دود یا گاز سمی را تشخیص می‌دهند، اطلاعات و سیگنال‌ها به سیستم اعلام حریق ارسال می‌شوند. سیستم اعلام حریق سپس اقدام به فعالسازی هشدار حریق می‌کند، که می‌تواند شامل صداهای هشدار، نورهای هشدار، پیام‌های هشدار و یا ترکیبی از آنها باشد. این هشدارها به افراد حاضر در ساختمان و همچنین به مراکز مربوطه مانند آتش‌نشانی اطلاع داده می‌شوند تا اقدامات لازم برای اطفای حریق انجام شود.

انواع دتکتور اعلام حریق

دتکتورهای اعلام حریق در انواع مختلفی وجود دارند، که هر کدام برای تشخیص خطر حریق در شرایط مختلف طراحی شده‌اند. برخی از اصلی‌ترین انواع دتکتورهای اعلام حریق عبارتند از:

1. دتکتور حرارتی: این دتکتورها بر اساس تغییرات دما حریق را تشخیص می‌دهند. شامل دو نوع دتکتور حرارتی معمولی و دتکتور حرارتی آدرس‌پذیر است. دتکتور حرارتی معمولی با تشخیص تغییر دما بالای یک آستانه مشخص هشدار حریق را فعال می‌کند. دتکتور حرارتی آدرس‌پذیر قابلیت مشخص کردن مکان دقیق خطر حریق را دارد.
2. دتکتور دودی: این دتکتورها بر اساس تشخیص ذرات معلق در هوا ناشی از آتش سوزی عمل می‌کنند. شامل دو نوع دتکتور دودی نوری و دتکتور دودی یونیزاسیونی است. دتکتور دودی نوری با استفاده از جریان نور و تغییرات آن در حضور دود حریق را تشخیص می‌دهد. دتکتور دودی یونیزاسیونی با تشکیل جریان الکتریکی در حضور ذرات دودی عملکرد خود را انجام می‌دهد.
3. دتکتور گاز سمی: این دتکتورها برای تشخیص وجود گازهای سمی مانند کربن مونوکسید (CO)، گازهای قابل اشتعال و گازهای سمی دیگر استفاده می‌شوند. این دتکتورها معمولاً با استفاده از سنسورهای شیمیایی، الکتروشیمیایی یا تشعشعی کار می‌کنند.
4. دتکتور آدرس‌پذیر: این دتکتورها به سیستم اعلام حریق شبکه متصل شده و قابلیت مشخص کردن مکان دقیق خطر حریق را دارند. آنها معمولاً با استفاده از پروتکل‌های مختلف مانند آدرس‌دهی دیجیتال کار می‌کنند.
5. دتکتور حرارت و دود ترکیبی: این دتکتورها ترکیبی از ویژگی‌های دتکتور حرارتی و دتکتور دودی هستند. آنها همزمان تغییرات دما و وجود ذرات دودی را تشخیص می‌دهند.
6. دتکتور لیزری: این دتکتورها از پرتوهای لیزری برای تشخیص دود استفاده می‌کنند. زمانی که دود در مسیر پرتو لیزری تشکیل می‌دهد، انتشار نور لیزر تغییر می‌کند و دتکتور می‌تواند حضور دود را تشخیص دهد.
7. دتکتور حسگرهای هوشمند: این دتکتورها از فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی و یادگیری عمیق برای تشخیص حریق استفاده می‌کنند. آنها قادر به تشخیص الگوها و رفتارهای عادی و غیرعادی در محیط می‌باشند و می‌توانند با دقت بالا حریق را تشخیص دهند.

برندهای دتکتور حرارتی موجود در بازار

هر نوع دتکتور اعلام حریقی ممکن است بر اساس نوع ساختمان، محیط و نیازهای خاص شما مناسب باشد. برای انتخاب مناسب‌ترین دتکتورها، بهتر است با متخصصان اعلام حریق یا مهندسان مربوطه مشورت کنید. برندهای زیادی در بازار وجود دارند برای اطلاع از برندهای دتکتور می‌توانید کلمه برند ابزار دقیق را سرچ کنید. کمپانی‌های بزرگی چون Honeywell, Siemens, Forney و ABB در زمینه‌ی تولید انواع دتکتور تخصص دارند. همچنین برای خرید تجهیزات صنعتی اطمینان حاصل کنید که سایت یا فروشگاه هدف معتبر است و محصولات با کیفیت ارائه می‌کند.

نکته مهم!!

مهم است که دتکتورهای اعلام حریق به طور دوره‌ای بازبینی و تعمیر شوند تا به درستی کار کنند. همچنین، آموزش و آگاهی افراد در مورد استفاده صحیح از دتکتورها و رفتارهای ایمنی در صورت وقوع حریق نیز بسیار اهمیت دارد.