مطمئنا بهره‎گیری از شاخص‎های اقتصادی می‎تواند سبب شود برنامه‏های اقتصادی بهتری برای آینده کشورها یا منطقه ترتیب داده شود تا رشد اقتصادی هرچه سریع‎تر و باشکوه‎تر پدید آید. با پیشرفت دانش در حوزه اقتصاد و مدیریت مالی و لزوم وجود برنامه‏های مدون بلند مدت اقتصادی، امروزه کمتر کشوری است که از اهمیت بهره‎مندی از شاخص‌های اقتصادی آگاه نباشد و از آن‎ها استفاده لازم را نبرد.

از این رو به وضوح می‎توان با کمک شاخص‌های اقتصادی روی تمامی قسمت‎های قابل برنامه‌ریزی یک کشور اثر گذاشت و آن‏ها را دچار تحول ساخت. در این راستا بازار فارکس هم به عنوان یک بازار اقتصادی دایر شده روی بستر آنلاین می‎تواند به طور مستقیم تحت تاثیر تصمیمات اخذ شده بر اساس این شاخص‎ها قرار بگیرد و دستخوش تغییراتی گردد. از این رو بسیاری از حرفه‌ای‎های حوزه بازارهای مالی به فعالین توصیه می‎کنند از تحلیل شاخص‎های اقتصادی موثر بر این بازار غافل نشوند.

‎شاخص اقتصادی چیست؟

در اصل شاخص اقتصادی یک معیار کمی است که از آن برای اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل وضعیت اقتصادی استفاده می‌شود. با کمک این شاخص می‎توان مشخص کرد وضعیت اقتصادی در یک کشور، منطقه یا جهان، چگونه پیش رفته است.

برای مثال شاخص‎های اقتصادی می‎توانند اطلاعاتی را در خصوص بیکاری، تجارت خارجی، رشد اقتصادی، تورم، تولید ناخالص ملی (GDP)، میزان مصرف، تولید صنعتی، سرمایه‌گذاری و سایر ابعاد اقتصادی بیان نمایند. خوب است بدانید متغیرهای مختلف اقتصادی و اجتماعی می‌توانند به عنوان شاخص‌های اقتصادی در نظر گرفته شوند. عموما این شاخص‌ها توسط سازمان‌های دولتی، بانک‌های مرکزی، سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) و البته سازمان ملل متحد، جمع‌آوری و منتشر می‌شوند. مشخصا استفاده از شاخص‌های اقتصادی به تحلیل و پیش‌بینی روند‌ها و اقدامات اقتصادی کمک می‌کند و به سیاست‌گذاران، تحلیلگران، سرمایه‌گذاران و سایر عوامل اقتصادی اطلاعات مفیدی درباره وضعیت و عملکرد اقتصادی ارائه می‎دهد.

دسته بندی شاخص‎های اقتصادی

شاخص‌های اقتصادی می‎تواند به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم بندی شود. در ادامه شما را به یک نوع از دسته‌بندی‌های اقتصادی آشنا می‎کنیم.

1. شاخص‌های پیشرو اقتصادی: شاخص‌های پیشرو اقتصادی، به شاخص‌هایی گفته می‎شود که جهت آتی اقتصاد را نشان می‌دهند. شاخص‌های پیشرو اگرچه به خودی خود محرک اقدامات سیاست‌گذار نیستند اما می‌توانند مبنایی برای تصمیمات آتی آنها باشند. شاخص‌هایی مانند PMI، سنتیمنت اقتصادی، انتظارات تورمی، اعتماد مصرف کننده و… از جمله شاخص‌های پیشرو هستند.
2. شاخص‌های پسرو اقتصادی: در کنار شاخص‎های پیشرو اقتصادی، شاخص‌های پسرو اقتصادی قرار می‎گیرند که وضعیت فعلی یا گذشته اقتصاد یک کشور را نشان می‌دهند. شاخص‎هایی همچون نرخ تورم فعلی، نرخ رشد ناخالص داخلی (GDP)، نرخ بیکاری در یک زمان خاص در این دسته بندی هستند.
3. شاخص‌های هم‌زمان اقتصادی: به شاخص‌هایی که وضعیت فعلی و زمان حال اقتصاد یک کشور را نشان می‌دهند، شاخص‌های هم‌زمان اقتصادی گفته می‎شود. شاخص‏هایی همچون نرخ تورم فعلی، تغییرات روزانه یا ماهانه در بازار سهام و نرخ بیکاری در زمان حال از سری شاخص‎های هم‌زمان اقتصادی هستند

بدون شک این نوع تقسیم‌بندی به ما کمک می‌کند تا شاخص‌های اقتصادی را بر اساس زمان مورد بررسی قرار دهیم و با درک تفاوت‌هایشان، بهترین تصمیمات را برای مدیریت اقتصادی کشور در آینده بگیریم.

شاخص‎های اقتصادی مهم برای فعالان بازار فارکس

بازار فارکس از بزرگترین بازارهای مالی جهان محسوب می‎شود که در آن ارزهای مختلف با یکدیگر تبادل می‏شوند. برای فعالیت در این بازار نیاز است شما درک عمیقی از شرایط اقتصادی جهانی و رویدادهای مختلف داشته باشید؛ زیرا همانطور که در مقدمه نیز بیان کردیم تصمیمات اخذ شده بر اساس شاخص‎های اقتصادی روی بازار فارکس نیز تاثیر می‎گذارند.

در این راستا، برخی از شاخص‌های اقتصادی مهم را که برای فعالان بازار فارکس حائز اهمیت هستند را معرفی می‌نماییم.

شاخص CPI

شاخص CPI یا شاخص قیمت‌ مصرف‌کننده (Consumer Price Index) از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی محسوب می‌گردد که در بسیاری از کشورها از آن بهره‌برداری می‎شود. این شاخص تغییرات به وجود آمده در سطح قیمت‌ها را برای تعداد مشخصی از کالاها و خدمات در یک بازه زمانی معین اندازه‌گیری می‌کند. شاخص CPI نشان می‌دهد که چقدر تغییرات قیمت‌ها روی مصرف‌کنندگان تأثیر دارد. از این شاخص به عنوان یک نشانگر مهم برای بررسی وجود تورم در یک نظام اقتصادی یاد می‎شود. روش محاسبه CPI در کشورهای مختلف متفاوت است؛ اما معمولاً این شاخص شامل سبد متنوعی از کالاها و خدمات می‎باشد که توسط مصرف‌کنندگان به طور معمول خریداری می‌شوند. از جمله اجزای داخل این سبد می‎توان به مواردی مانند پوشاک، مسکن، حمل‌ونقل، غذا، خدمات بهداشتی و آموزشی و… اشاره نمود.

برخی از کاربردهای CPI عبارتند از:

• ارزیابی تورم: افزایش CPI نشان دهنده افزایش تورم در یک جامعه است. بررسی تغییرات در CPI به کمک ما می‌آید تا افزایش یا کاهش نرخ تورم در نظام اقتصادی مشخص شود.
• تعیین تغییرات حقوق و دستمزد: بسیاری از قراردادهای کاری و تجاری، به تغییرات مقدار CPI بستگی دارند. بنابراین این شاخص می‌تواند روی تغییرات حقوق و دستمزد مؤثر واقع شود.
• تصمیم‌گیری‌های سیاستی: دولت‌ها و بانک‌های مرکزی سیاست‌های خود را بر اساس تغییرات CPI تنظیم می‎کنند. به‌عنوان مثال، تغییر نرخ بهره و کنترل تورم از جمله تصمیماتی است که بر اساس CPI گرفته می‎شوند. خوب است بدانید این تصمیمات به طور مستقیم روی بازار فارکس تاثیر می‎گذارند و آن را دچار تغییرات می‎نمایند.
• ارزیابی عملکرد اقتصادی: درک تغییرات CPI به ما کمک می‌کند تا عملکرد اقتصادی کشور را در طول زمان ارزیابی کنیم و تأثیر تغییرات قیمت‌ها را روی مصرف‌کنندگان، مشخص کنیم.

به طور کلی، CPI از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی کشور می‎باشد که تأثیر بسیار زیادی روی تصمیم‌گیری‌های اقتصادی، مالی و سیاسی می‎گذارد و برای فعالان بازار فارکس نیز اطلاعات مهمی را فراهم می‌کند.

شاخص PMI

شاخص PMI یا شاخص مدیران خرید (Purchasing Managers’ Index) از شاخص‌های اقتصادی مهم محسوب می‎شود که از آن برای اندازه‌گیری فعالیت بخش تولید یا خدمات، در یک بازه زمانی معین بهره می‎برند. خوب است بدانید از این شاخص به عنوان نشانگر رشد اقتصادی یاد می‌گردد، زیرا می‎تواند میزان استخدام، تقاضا، تولید، قیمت‌ها و سایر عوامل مرتبط را تخمین ‌بزند.

معمولاً این شاخص از طریق یک نظرسنجی ماهانه اندازه‎گیری می‌‎‌گردد. برای انجام این نظرسنجی، برای تعدادی از مدیران خرید در شرکت‌های بزرگ و متوسط پرسش‌نامه‌ای ارسال می‌شود. از این مدیران خواسته می‎شود که وضعیت کسب‌وکارهایشان را (از منظر تولید، تقاضا، استخدام، قیمت‌ها و غیره) در آن ماه تخمین بزنند. در نهایت این داده‌ها جمع‌آوری و ارزیابی می‎گردند و یک عدد تولید می‌شود که وضعیت بخش‎ها را در آن ماه نشان می‌دهد. اگر مقدار این عدد بالای ۵۰ باشد، این امر نشان می‌دهد که بخش در حال رشد است در حالی که اگر عدد کمتر از ۵۰ باشد، نشان‌دهنده افت در آن بخش می‎باشد.

شاخصNFP

شاخص NFP به عنوان “شاخص ایجاد مشاغل بجز مشاغل حوزه کشاورزی” شناخته می‌شود. این شاخص از داده‌های اقتصادی اساسی به شمار می‎آید که توسط دولت ایالت متحده آمریکا در هر ماه منتشر می‌شود. این گزارش معمولاً در جمعه اول هر ماه منتشر می‌شود و به عنوان یک نشانگر کلیدی، سلامت اقتصاد آمریکا را نشان می‎دهد. بهتر است بدانید شاخص NFP تأثیر قابل توجهی روی بازارهای ارز و سهام جهانی دارد. این شاخص هرگونه تغییرات را در تعداد شغل‌های ایجاد شده در آمریکا (در طول ماه) اندازه‌گیری می‌کند و روند اقتصادی آمریکا و قدرت بازار کار را نشان می‌دهد.

‏ شاخص تولید ناخالص داخلی GDP

شاخص تولید ناخالص داخلی یا (Gross Domestic Product) به معنای مجموع ارزش تمام کالاها و خدمات ارائه شده در داخل یک کشور در یک دوره زمانی مشخص می‎باشد. از این شاخص به عنوان مهم‌ترین معیار اقتصادی برای اندازه‌گیری رشد اقتصادی یک کشور استفاده می‌شود. به طور کلی، تولید ناخالص داخلی شامل تمامی فعالیت‌های اقتصادی انجام شده درون مرزهای یک کشور است بدون آن که در آن، فعالیت‌های خارجی در نظر گرفته شوند.

به عبارت دیگر، این شاخص نشان دهنده ارزش کلی کالاها و خدمات تولید شده درون کشور است و تأثیر تجارت بین‌المللی را در نظر نمی‌گیرد. برای محاسبه GDP، ارزش تمام کالاها و خدمات تولید شده در یک کشور را در یک دوره زمانی معین، در نظر می‎گیرند. در واقع، GDP یک نشانگر مهم برای اندازه‌گیری نقدینگی، تولید و درآمد کلی یک کشور است که از آن برای برنامه‌ریزی و ارزیابی عملکرد اقتصادی استفاده می‌شود.

شاخص مدعیان بیکاری

شاخص مدعیان بیکاری یکی دیگر از شاخص‌های مهم و مرسوم در دنیای اقتصاد است. این شاخص یک معیار مهم است که از آن برای اندازه‌گیری نرخ بیکاری در یک جامعه یا کشور استفاده می‎شود. زمانی که افراد ادعا می‌کنند بیکار هستند، (ادعا آن‏ها از نظر علم اقتصاد) به این معنا است که آن‌ها طبق تعریف مشخصی مانند دستمزد، ساعت کاری، مهارت‌ها و دیگر شرایط مرتبط، به دنبال کار می‌گردند و امیدوار به پیدا کردن شغل ایده‎ال خود هستند.

این شاخص می‌تواند به عنوان یک نماینده معتبر اقتصادی، وضعیت بازار کار را نشان دهد. در واقع افزایش این شاخص نشان دهنده‌ افزایش نرخ بیکاری و نارضایتی از وضعیت اشتغال می‎باشد در حالی که کاهش آن نشان دهنده‌ ایجاد رونق و بهبود در بازار کار و افزایش فرصت‌های شغلی است.

مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی بازار فارکس کدام‌اند؟

علاوه بر شاخص‏های بیان شده شاخص‎هایی که در ادامه به معرفی آن‎ها می‎‎پردازیم نیز از شاخص‏های مهم بازار فارکس محسوب می‎شوند که لازم است به آن‏ها نیز توجه نمایید.

• شاخص PPI : برخلاف شاخص CPI که قیمت‌ها را برای مصرف‌کنندگان اندازه گیری می‌کند، شاخص PPI بیشتر بر روی تغییرات قیمت در مراحل تولید و عرضه محصولات تمرکز دارد. از این رو، تغییرات شاخص PPI می‌تواند نشانگر بروز تغییرات در شرایط بازار و افزایش فشارها در روند تولید و عرضه یک کالا باشد.
• شاخص DXY: شاخص DXY یا شاخص دلار آمریکا یک معیار است که از آن به جهت سنجیدن ارزش دلار آمریکا نسبت به سایر ارزها استفاده می‎شود. طبق این شاخص، در صورتی که ارزش دلار آمریکا افزایش یابد، به معنای آن است که ارزش هر یک از ارزهای دیگر در سبد کاهش یافته است و برعکس، اگر ارزش دلار آمریکا کاهش یابد، ارزش هر یک از ارزهای دیگر در سبد افزایش می‌یابد.

مثلاً، اگر ارزش دلار نسبت به یورو افزایش یابد، به این معناست که یورو ارزش کمتری نسبت به دلار پیدا کرده و به طور معکوس اگر ارزش یورو نسبت به دلار افزایش یابد، ارزش دلار کاهش می‌یابد. از این شاخص معمولاً برای پیش‌بینی روند ارزش دلار آمریکا نسبت به دیگر ارزها و همچنین برای ارزیابی تأثیر تغییرات ارزش دلار روی بازارها و اقتصادهای جهانی استفاده می‌شود.

جمع بندی و نتیجه گیری

در این محتوا سعی کردیم برخی از شاخص‌های اقتصادی را بررسی نماییم و مهم‎ترین شاخص‏های تاثیرگذار روی بازار فارکس را معرفی کنیم.

بدون شک برای داشتن تحلیل‎های دقیق‎تر در حوزه بازار فارکس باید هر کدام از این شاخص‎ها را به طور دقیق مورد ارزیابی قرار داده و آن‏ها را تحلیل نمایید. پیشنهاد می‏کنیم اگر جز علاقه‏مندان حوزه فارکس محسوب می‎شوید روی این موضوع وقت صرف کرده و خوب آن‏ها را تحلیل نمایید.